[شريف ابوالنصر]

الأناتومي مادة لذيذة جد



بتعتمد على الحفظ و الصور في المقام الأول
ودا طبعا بعد الفهم الجيد والخيال العميق لانك اكيد مش هتعرف تحفظ حاجه طبعا
من غير ماتفهمها وتتخيلها كويس وبعد كده بتأكد المعلومه بدخولك المشرحه فى العملى..
أهم حاجة في مذاكرتها هي التكرااااار .. و مرة على مرة ان شاء الله المعلومة بتثبت
وبمرور الوقت ستجد نفسك ان شاء الله تستطيع الاجابه عن بعض الجزئيات بواقع فهمك لها
قبل ما ندخل فى موضوعنا النهارده احب اعطيكم فكره عامه عن التشريح

يعني ايه تشريح؟




يعني معرفة جميع أجزاء الجسم من عضلات وعظام وأعصاب وأوعية دموية وأعضاء داخلية




كل حاجة من دول تدرسوها بالتفصيل
( مكانها وعلاقاتها بالأجزاء الأخرى المجاورة ليها...إلخ)

"ده طبعا تعريف باختصار شديد".




طيب في سنة أولى هندرس إيه؟




-
في الأول هتبدأوا بbiologyHumanكمقدمه للتشريحIntroductionيعنى


الفرع ده هتدرسوا فيه مبادئ التشريح عامة يعني مش جزء محدد في الجسم .
- والفرع التانيUpper Limb يعني إيه؟ يعني الطرف العلوي هتدرسوا فيه تشريح الذراع وأجزاء من الرقبة والظهر والصدر.
-بعد كده فىLower Limbيعني إيه؟ يعني الطرف السفلى هتدرسوا فيه تشريح الفخذ والساق والقدم




-
بعد كده فى فرع تالت اسمهEmbryologyوده بيدرس مراحل تطور الجنين من لحظة الاخصاب ويمكن من قبلها حتى لغاية الولادة ويمكن كمان لبعدهاشوية.


- أما بقى بعد ما تخلصواUpper Limb هتاخدوا الفرع الرابع اللي هو
Thoraxيعني إيه؟ يعني الصدر وهتدرسوا فيه تشريح الصدر وأهم حاجة فيه طبعا القلب
HeartوالرئتينLungs .




وممكن بدل ال
Thoraxتاخدوا Abdomen
من غير ما تسألوا يعني البطن بما فيهامن معدةStomachوأمعاء IntestineوكبدLiverوطحالSpleenوكلىKidneyوبنكرياسPancrease.


- وبعدAbdomen هتدرسوا Pelvis اللي هو الحوض بما فيه طبعا




دا بيختلف تبعا لكل كليه فمثلا عندنا فى طب الازهر اخدنا
Abdomen فى سنه اولى بدلا من الThorax.




****
لا زم تعرفوا إنUpper LimbوLower LimbوThoraxوPelvisلما تيجوا
تبدأوا كل فرع منهم بتبدأوا تاخدوا العضم الأول وبعد كده الأعضاء والأنسجة الأخرى.




طيب بالنسبة لمحاضرات التشريح بتبقى كلها نظري ما فيهاش عملي خالص وبتدرسوا فيها كل الفروع اللي فاتت
.




أما بقى السكاشن بتبقى معظمها نظري بس بتشوفوا عملي على طول و
biology Human و Embryology ما بيتشرحوش في السكاشن.







التشريح من أمتع المواد والله بشرط المزاكره اولا بأول
فعلا هتدرس ابداع الخالق عز وجل وعظمته فى خلق الانسان
وهتجد نفسك لااراديا بتقول سبحان الخالق



طبعا حاجة تخوف فى الأول أنك تتعامل مع الجثث
بس مع الوقت بتتحول الجثة الىcadiver
و العظم الىbones
و أرجوك
تذكر أنك تتعامل مع جثة انسان
و أن له حرمته التى ننتهكها بغرض التعلم الذى ليس له بديل
أيضا لازم تعرفوا ان فى موضوعات رئيسيه موجوده فى كل البرانشات تقريبا مع اختلاف المضمون طبعا
يعنى ايه الكلام ده ؟؟
يعنى انك هتدرس بالتفصيل الاتى




1 muscles
عضلات
و بتدرس فيها بشكل أساسى4 نقاط_
* originمصدر العضلة العضلة دى ابتدت ازاى
* insirtionالعضلة دى انتهت بأنها مسكت فى ايه
* nerve supplyايه هو العصب اللى بيغذى العضلة
* action العضلة دى بتعمل ايه
و مع الوقت هتلاقى نفسك مش محتاج تحفظ اخر واحده
هتجيبها بالذكاء ان شاء الله



&




2 bones
* بتحدد الجانب بتاع العضمة يمين ولا شمال
* attachmentايه هى العضلات و الأربطة اللى ماسكة فى العضمة
علشان كدة بنصحك تذاكر الmuscles مع ال bones
* structures related الحاجات اللى ماشية جنب العضمة زى الأعصاب و الشرايين



فى امتحان النظرى مش بيسأل على العضم و غالبا مش بيسأل على العضلات
لكن هما شىْ أساسى فى العملى
واول سؤال شفوى بيكون على العضم



&



3 joints
المفاصل أنا بعتبرها جزء مبنبزلش جهد كبير فى مزاكرتها
فى سنة أولى
حضرتك هتكون ذكى ان شاء الله وهتعرف تجمع معلومات الmuscles مع الbonesو تحط عليهم شوية معلومات زيادة
وقبل كده بتكون اخذت انواع المفاصل فى الIntroductioun
وبكده تبقى اظن انك بتكون عرفت كل حاجة عن المفاصل وتقدر بأذن الله تتكلم عنها اذا جيت فى الامتحان
&




4 arteries and veins
الشرايين و الأوردة من الأجزاء المهمه
النقط اللى بتذاكرها هى
* begining
ازاى الشريان ابتدى و فين
* termination
انتهى فين و ازاى
*branches and trebuitaries
ايه هى الشرايين اللى هتتطلع منه أو ايه هى الأوردة التى هتصب فى الوريد
*course
بتوصف المسار بتاعه
هو طلع منين و بعد كدة مشى ازاى علشان يوصل فين
* relation
ايه علاقته باللى حواليه طول ما هو ماشى
يعنى ايه قدامه و ايه وراه
كده يعنى



&



5 nerves
و كل عصب بيختلف عن التانى لان فى حاجات رايحة للجلد و حاجات رايحة للعضلات
هتكتشفوا كل دا و أكثر لما تدخلوا الكلية



المهم ان أصعب حاجة فى الحاجات دى كلها هو الcourse و الrelation
لأى عصب أو شريان
وياريت تعتمد على الصور و تحاول ترسم كل حاجة فى دماغك
و متحاولش أنك تذاكر كل التفاصيل بتاعة كل الشرايين و الأعصاب
اهتم بالحاجات الكبيرة



&



6 spaces
يعنى يا اما تكون فتحة
أو منطقة معينة
أو أى حاجة
بتدرس فيها
* boundary
ايه هى حدود الحاجة دى
* floor and roof
ايه هو سقفها و ايه اللى بيعمل الأرضية!!
* contents
المحتويات بتاعتها



&




7 organs
الأعضاء
* site
بتدرس مكان العضو بالنسبة للعضم و بالنسبة لغيره من الأعضاء
* relation
علاقته مع باقى الأعضاء
* blood supply
ايه اللى بيديه الدم و ايه اللى باخد منه
* lymphatic drainage
أنا بصراحة مش عارف معناها بالعربى بس دى من الحاجات الصعبه فى التشريح
الا لو فهمت القاعدة
فى أماكن الليمف بتاعها بيمشى مع الشريان
و فى بيمشى مع الوريد
هتستنتج الحاجات دى بنفسك
*nerve supply
ايه الأعصاب اللى بتغذيه





طبعا دى الحاجات الأساسية المشتركة بين كل المواضيع
وهتجد فى كل موضوع نقط زيادة
لكن مستحيل ماتلاقيش دول
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&



نبدأ دلوقتى موضعنا عن اول محاضرة اناتومى
هتكون ان شاء الله عن ال
Anatomical position
الأوضاع التشريحية

الاوضاع التشريحية دى اهم حاجة يا دكاتره لازم تعرفها قبل ما تبدأ فى دراسة اى جزء فى الاناتومى
وحتفضل معاك وتستخدمها فى الدراسة طول ما تذاكر او بتشرح الاناتومى
وهى سهلة جدا ولكن لازم تستوعبها كويس علشان تفهم بعد كده
موضع اى جزء بيتم شرحه فى الاناتومى..



أول حاجة طيب ايه هو اصلا الوضع التشريحى الصحيح
او الطبيعى
الوضع التشريحىوده متفق عليه عالميا
يعنى فى اى كتاب فى اى دولة لما يقولك فى الموضع التشريحى
اوThe anatomical position
يقصد ان الشخص واقف ووجهه مقابل لقدام
وذراعه الاتنين جنبه وكف ايده مواجه لقدام
يعنى نقدر نعرفه ونقول




The anatomical position:
, the body is assumed to be standing,
the feet together, the arms to the side,
and the head and eyes and palms of the hands facing forwards
يعنى بيبقى زى كده ما فى الصور








بعض المصطلحات المهمه فى التشريح
Other Anatomical terms…




1- Anterior…or (ventral)



وده يعنى امامى او بطنى يعنى الاقرب للجزء الامامى من الجسم
يعنى نقدر نقول




Closer to the anterior surface (the front) of the body



*****
2- Posterior…or(dorsal)



يعنى خلفى او ظهرى يعنى الاقرب لظهر الجسم



Closer to the posterior(the back) of the body



*****
3- Superior.= upper



يعنى فوق او الاعلى يعنى اقرب لرأس الجسم



Nearer to the head of the body



****
4- Inferior = lower



يعنى تحت او االاسفل واقرب للرجل



Nearer to the feet
****
5- Medial …



يعنى الاقرب لخط المنتصف



Nearer to the midline



ويقصد بيها مش انها الاقرب مطلقا ولكن الاقرب بالنسبة لنقطة تانية
*****
7- Superficial…



سطحى يعنى



Nearer to the Skin



****
8- Deep..



وديه معانها الاعمق او عميقة او لو مقارنة بين نقطتين حتبقى ال Deeper
الاكثر عمقا يعنى او الابعد من السطح



Away from the skin
****
9- Proximal…



يعنى الاقرب لمنشئ الشئ معلش معناه مش واضح اوى
بس لما تمشى فىا لاناتومى شوية حتفهم يعنى ايه المنشئ وكده
يعنى نقدر نقول مؤقتتا




Closer to the origin of the structure



****
10- Distal..



وده عكس المصطلح السابق يعنى الابعد من منشئ الشئ



Further away from the origin of the structure



معلش ممكن المصطلحين الاخرنين دول مش واضحين اوى
بس ممكن نعرفهم كده اسم حاليا لحد ما نمشى شوية فى ا لمنهج ونعرف
العضلات ومنشأها وكده وساعتها حتفهموها على طول




11- Median…



واخدين بالكم ديهMedianوليستmedial
وده يعنى فى النصف بالظبط ومش شرط فى النصف بالظبط يبقى فى خط المنتصف عموما ولكن خط المنتصف بالنسبة للجزء اللى بنتكلم فيه
يعنى لو بتكلم فى الذراع مثلا وقلتmedian يبقى قصدى فى نصف الذراع بالظبط..
وان شاء الله هتفهموها كويس لما تدخلوا الكليه وتشوفو الامثله على كده



12- Intermediate…



ومعناها يعنى حاجة وسط بين حاجتين تانين يعنى لو عندنا مثلا 3 طبقات فوق بعض
اقدر اقول ان الطبقة اللى فى النصف intermediate
بالنسبة للطبقتين الاخرتين



يعنى




Between 2 other structures




13- External…



يعنى من بره او من الخارج يعنىoutside



14- Internal...



يعنى من الداخل من جوه يعنى inside
حتى تلاقى عندنا تخخص الباطنة بيسموه
Internal medicine
على اساس ان معناها باطنى يعنى





14- Supine…



يعنى كف اليدthe palm of the hand مواجه للامام
زى كده فى الوضع التشريحى بالظبط
ده بيسموهSupine



15- Prone



ده بقه العكس لو كف اليد مواجه للخلف
يعنى عكس عن ما فى الوضع التشريحى
ده بيسموهProne




16- Cephaled…



وده يعنى الاقرب لرأس الانسان



المقطعCephal ده اصلا يعنى بيشير للhead
Toward the head
وبنستخدم المصطلح دا اكتر فى الEmbryology17- cuadad..



وده عكسه ومعناها الاقرب لنهاية الجسم
Toward the tail or the feet.


وايضا بنستخدم المصطلح دا كتير فى ال


Embryology


.





_________


و يلا معايا كده ممكن نعمل تلخيص لكل الى قلناه
Anterior ..





أمامي



Posterior..





خلفي


-------
Distal..بعيد عن



Proximal..





قريب من


-------
Dorsal .. خلفي



Ventral..





بطني


-------
Superior..علوي



Inferior..





سفلي


-------
Lateral.. جانبيا ( بعيد عن الخط الذي ينصف الجسم طوليا)
Medial..





داخليا ( بالقرب من الخط الذي ينصف الجسم طوليا )


-------
superficial.. سطحي
deep.. في العمق
-------
external.. خارجي
internal.. داخلي



****************************** *********************
اخر حاجه قبل ما نختم المحاضره دى عاوزين نلقى نظره سريعه على حاجه هامه
لتقسيم الجسم تشريحيا اسمها
Anatomical Planes



ودى عباره عن اربع أنواع



#FRONTAL





و ده بيقسم الجسم لجزء أماميAnteriorو جزء خلفيPosterior ........


#(MEDIAN (midsagittal





و ده بيقسم الجسم لجزء Rightو جزءLeftمتساويين.......


#HORIZONTAL





و ده بيقسم الجسم لجزء علويSuperiorو جزء سفليInferior..........


#SAGITTAL





و ده أيplaneموازي للـmedianplane .....